Tính chất hóa học của oxit

Có 4 loại oxit - Oxit bazơ, Oxit axit, Oxit lưỡng tính, Oxit trung tính. Oxit có những tính chất hóa học gì, chúng ta cùng tìm hiểu nào!

1. Các loại oxit

- CTTQ của oxit: RxOy (R có thể là kim loại hoặc phi kim).

- Có 4 loại:

+ Oxit bazơ: CuO, MgO. FexOy, BaO, Na2O, ZnO…..

+ Oxit axit: CO2, SO2, SO3, P2O5, NO2,…

+ Oxit lưỡng tính: Al2O3, ZnO.

+ Oxit trung tính: CO, NO.

- Dấu hiệu nhận biết:

+ Oxit của kim loại: Thuộc oxit bazơ là chủ yếu, một số ít thuộc oxit lưỡng tính (trong chương trình THCS ta chỉ học 2 oxit Al2O3, ZnO).

+ Oxit của phi kim: Thuộc oxit axit là chủ yếu, một số ít thuộc oxit trung tính (trong chương trình THCS ta chỉ học 2 oxit CO, NO).

2. Tính chất hóa học của oxit bazơ

a. Tác dụng với nước: 

- Chỉ có oxit bazơ của kim loại kiềm và kiềm thổ là tác dụng với nước. Cụ thể là 4 oxit sau: Na2O, CaO, K2O, BaO.

- Cách viết: R₂O_n + nH₂O à 2R(OH)_n (n là hóa trị của kim loại R)

R(OH)n tan trong nước, dd thu được ta gọi là chung là dd bazơ hay dd kiềm

- Ghi nhớ: Một số oxit bazơ tác dụng với nước tạo thành dung dịch bazơ (hay còn gọi là dung dịch kiềm)

- Ví dụ:    BaO + H2O -> Ba(OH)2

               Na2O + H2O -> NaOH

b. Tác dụng với axit 

- Hầu hết các oxit bazơ tác dụng với axit tạo thành muối và nước

- Cách viết: oxit bazơ + Axit -> muối + H2O

-Ví dụ: CaO + HCl -> CaCl2 + H2O

Canxi oxit  + axit clohidric ->  muối canxi clorua

Fe2O3 + 3H2SO4 -> Fe2(SO4)3 + 3H2O

Sắt(III)oxit  + axit sunfuric -> sắt sunfat

c. Tác dụng với oxi axit 

- Một số oxit bazơ tác dụng với oxit axit tạo thành muối

- Thông thường đó là các oxit tác dụng được với nước (Na2O, CaO, K2O, BaO)

- Cách viết: oxit bazơ + oxit axit -> muối

( Na2O, CaO, K2O, BaO)  + (CO2, SO2)

3. Tính chất hóa học của oxit axit

- Trong chương trình THCS ta hay gặp các oxit axit sau: CO2, SO2, P2O5.

a. Tác dụng với nước 

- Các oxit axit tác dụng với nước tạo thành axit tương ứng

- Cách viết: oxit axit + H2O-> axit

- Ví dụ:    SO2 + H2O <=>H2SO3

               CO2 + H2O <=> H2CO3

b. Tác dụng với bazơ 

- Chỉ có bazơ của kim loại kiềm và kiềm thổ là tác dụng với oxit axit. Cụ thể là 4 bazơ sau: NaOH, Ca(OH)2, KOH, Ba(OH)2.

- Cách viết: oxit bazơ + bazơ -> muối + H2O

- Ví dụ:    CO2 + KOH -> K2CO3 + H2O

               SO2 + Ba(OH)2 -> BaSO3 + H2O

c. Tác dụng với oxit bazơ (xem tính chất của oxit bazơ)

4. So sánh tính chất của oxit bazơ và oxit axit

Oxit Bazơ           - Tác dụng với nước - Tác dụng với axit - Tác dụng với oxi axit

Oxit axit - Tác dụng với nước - Tác dụng với bazơ - Tác dụng với oxit bazơ

Các oxit axit có nhiều trong khí quyển sẽ gây mưa axit.

Bài tập củng cố